İşverenin İşyerine Gizli Kamera Yerleştirmesi Suç Mudur?

Bilindiği üzere, her işverenin işçilerini belirli ölçülerde denetlemek yasal olarak hakkıdır. Hatta bazı durumlarda çalışanlarını denetlemek işveren için yükümlülük olarak görülmekte ve denetim yapmadığı takdirde çalışanların yol açtığı zararlardan sorumlu tutulmaktadır.

Peki, işveren denetim amacıyla iş yerine gizli kamera yerleştirebilir mi? Bu soru, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümleri göz önüne alındığında belirli durumlarda “hayır” olarak cevaplandırılabilecek ve hatta bu durum suç teşkil edebilecektir. Gerekçesini açıklayalım.

Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlali

Kanun uyarınca veri sorumluları, kişisel verileri elde ettikleri esnada veri sahiplerini bilgilendirmek zorundadır. Bilgilendirme, verilerin işlenme amacı, aktarılacağı kişiler ve toplanma yöntemi gibi bilgileri içermelidir. Bilgilendirmenin asgari içeriği Kanun’un 10. maddesinde belirtilmiştir. Kişisel Verileri Koruma Kurulu, aydınlatma yükümlülüğüne uymayan veri sorumluları hakkında 5.000 Türk lirasından 100.000 Türk lirasına kadar idari para cezasına hükmetme hakkına sahiptir.

Gizli kamera kaydı ise, adı üstünde “gizli” olarak gerçekleşen bir faaliyettir. Aksi halde kayıt işleminden beklenen sonuç elde edilemeyecektir. Dolayısıyla çalışanların gizli kamera ile görüntülerinin ve/veya seslerinin kaydedilmesi esasen aydınlatma yükümlülüğünün ihlali olacağı gibi aynı zamanda kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde elde edilmesi/işlenmesi anlamına gelmektedir. Bu durumda kişisel veriler hukuka aykırı kaydedilmiş olacak ve TCK m. 135 uyarınca işverenin 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması gündeme gelebilecektir. 

Peki Hiç İstisna Yok Mu?

Aydınlatma yükümlülüğünün, bazı istisnai hallerde uygulanmayacağı Kanun’un 28. maddesinde düzenlenmiştir. Kişisel veri işlemenin suç işlenmesinin önlenmesi veya suç soruşturması için gerekli olması bu istisnai hallerden biridir. Öyleyse işverenin çalışanlarından birinin veya birkaçının iş yerinde suç işlediğinden ciddi şüphe duyması halinde kamera kaydı için işçileri bilgilendirmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak bu hallerde dahi işverenin tedbirli davranması ve çalışanların mahremiyetlerine gereğinden fazla müdahale etmemesi zorunludur.

Gizli kamera uygulaması başlamadan önce kameranın konumlandırılacağı yer ve görüntüleri elde edilecek kişiler, mümkünse, suçun ortaya çıkarılması için gerekli olanlar ile sınırlandırılmalı; elde edilen veriler gerekiyorsa yalnızca yetkili mercilerle paylaşılmalı ve çalışanların mahremiyetine fazlaca müdahale oluşturacak lavabo gibi yerlere kamera konulmamalıdır. Suç şüphesinin bertaraf edilmesinin ya da suçun ortaya çıkarılmasının ardından derhal uygulamaya son verilmeli ve elde edilen gereksiz veriler yok edilmelidir.

Özetle; işverenin denetim hakkı iş yerine gizli kamera konulmasına kural olarak izin vermez. İşçilerinin gereği gibi çalışıp çalışmadığını kontrol etmek vb. sebepler gizli kamera uygulaması için yeterli değildir. Hukuka aykırı olarak elde edilen görüntüler dolayısıyla işverenler hapis cezası da dahil olmak üzere ciddi yaptırımlarla karşılaşabilecektir. Ancak iş yerinde ciddi bir suç şüphesinin bulunması ve gizli kamera kaydının suçun ortaya çıkması için zorunlu olması halinde, çok sınırlı olarak gizli kamera uygulaması gerçekleştirilebilir.